Με πολλά τραγούδια στις αποσκευές τους, οι ξακουστοί Χαΐνηδες έρχονται στο Block 33 το Σάββατο 21 Φεβρουαρίου για να μας μαγέψουν και να μας πάρουν μαζί τους σε ένα μουσικό ταξίδι... πέρα από τα σύνορα. Μιλήσαμε με τον Δημήτρη Αποστολάκη λίγες μέρες πριν την συναυλία τους.

Πώς βρίσκει τους Χαΐνηδες η περίοδος που διανύουμε και ως πολίτες και ως μουσικούς ;

Η ζωή μας δε χωρίζεται σε φέτες. Η κατάτμιση του εαυτού μας σε κομμάτια είναι βλακώδης και συνεπώς επικίνδυνη. Ο πολιτικός, ο ερωτικός, ο μουσικός εαυτός μας είναι μια ενιαία και αδιαίρετη ολότητα. Οι εποχές που διανύουμε είναι άκρως ενδιαφέρουσες γιατί κάποια κρίσιμη μειοψηφία ανθρώπων καταδύεται στον επαναπροσδιορισμό του ‘αναγκαίου’. Η  ‘Ανάγκα’ είναι από τα αρχαία χρόνια η βάση κάθε κοσμογονικής αφήγησης. Οι Χαΐνηδες νιώθουν πικρά δικαιωμένοι από την τωρινή κατάσταση. Είκοσι χρόνια πριν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης – που είναι βαθύτατα πολιτισμική- , οι Χαΐνηδες διατυμπάνιζαν, λόγοις και πράξεσιν, το υπαρξιακό αδιέξοδο της πλασματικής ευμάρειας, του life style, της εμπορευματοποίησης, του βαβελικού γιγαντισμού, του κυνηγιού της επιτυχίας, της αποκοπής από τους φυσικούς κύκλους. Όμως ότι γίνεται είναι καλό, που λένε και οι Σούφι. Η αρρώστεια είναι καλή γιατί σε αναγκάζει ν’ αλλάξεις εαυτό. Η αλλαγή είναι συνώνυμη της νιότης και της ζωής. Οι Χαΐνηδες που αλλάζουν φιδόδερμα κάθε τόσο- και τούτο είναι πάντα επώδυνο- το ξέρουν καλά αυτό. Οι καιροί μάς βρίσκουν σε μια τέτοια περίοδο κι αυτό καταφαίνεται και στη νέα πειραματική παράστασή μας με τίτλο «Πέρα από τα σύνορα».

Ο νέος δίσκος σας κυκλοφόρησε πριν μερικούς μήνες- Τι κουβαλά μαζί του; Εμπειρίες και συνεργασίες;

Ο δίσκος  «Πέρα από τα σύνορα», είναι ένα πείραμα, όπως κάθε αληθινό πνευματικό ή καλλιτεχνικό δημιούργημα.  Στη βάση κάθε εγχειρήματος βρίσκεται πάντα ένα θεμελιακό ερώτημα. Άν δεν υπάρχει τότε η εργασία είναι ανόητη. Στη συγκεκριμένη εργασία, το ερώτημα διατυπώνεται ως εξής: Μπορεί να παντρευτεί η υψηλή αστική δημιουργία με τη λαïκή τέχνη και πώς;  Έτσι συναντήθηκαν τα μέλη των Χαΐνηδων, των Mode Plagal, ο Ψαραντώνης και εκλεκτοί φίλοι μουσικοί σ’ άλλο ένα εγχείρημα με αμφίβολη επιτυχία. Τα εμπόδια ανυπέρβλητα: λόγια παγκόσμιων στοχαστών, παράξενες αρμονίες, ρηξικέλευθα μουσικά παντρέματα, έλλειψη χρημάτων. Το ατού μας ήταν οι ζυμωμένες με το χρόνο σχέσεις μας, τόσο με τους Mode Plagal, όσο και με τον  Ψαραντώνη. Στο τέλος νιώσαμε δικαιωμένοι. Ο Ψαραντώνης, που είναι πολλές γενιές πίσω και πολλές γενιές μπροστά, πραγματοποίησε τις καλύτερες ερμηνείες της ζωής του και αποκάλυψε άγνωστες  πτυχές του μυστηριακού ταλέντου του. Ο Ψαραντώνης καταδύθηκε στον ήχο των των φωνηέντων, στον απόηχο των συμφώνων, καθώς και στα νοήματα της ποίησης οικουμενικών δημιουργών, όπως ο Μπωντλαίρ, ο Πούσκιν, ο Λόρκα, κ.ά. Ο δίσκος δεν είναι εύληπτος, αλλά όπως είπε ο Ηράκλειτος ‘αρμονίη αφανής φανερής κρείττον’.

Eίστε φυσικός και μουσικός. Ποια επιστήμη έχει μεγαλύτερη πολυπλοκότητα, ποια είναι πιο δύσκολη να την κατακτήσει κάποιος; 

Την επιστήμη και την τέχνη δεν τις κατακτάς ποτέ. Ο Ρίλκε είχε πεί ότι ‘ ο σκοπός της ζωής είναι  να νικιέσαι από ολοένα και μεγαλύτερα πράγματα’. Είχα την τύχη να σπουδάσω θεωρητικός φυσικός υψηλών ενεργειών, που θεωρείται παγκοσμίως σαν η δυσκολότερη ειδικότητα όλων των επιστημών.

Τη σημερινή εποχή που τα πάντα καταναλώνονται τόσο γρήγορα, πόσο τελικά πλέον απολαμβάνουμε την μουσική και τις τέχνες;

Απολαμβάνεις αυτό που του έχεις αφιερωθεί ολοκληρωτικά. Απολαμβάνεις τον καινούργιο σου εαυτό μετά από τον ‘πόλεμο’ μ’ ένα έργο τέχνης. Γιατί η τέχνη υπάρχει όχι για να περνούμε καλά, αλλά για ν’ αλλάζουμε ζωή. Σήμερα οι άνθρωποι είναι θύματα μιας στρεβλής χρονικής αναπαράστασης: καταιγισμός πληροφορίας, τροφή fast food κ.ά. Όμως η αξία της Ιθάκης έγκειται στα δέκα χρόνια θαλασσοδαρμένου ταξιδιού. Στα έργα τέχνης πηγαίνεις πάντα ξεκούραστος και καλοπροαίρετος γιατί δεν ξέρεις που και για πόσο θα σε ταξιδέψουνε. Όσο περισσότερο χρόνο τους δώσεις, τόσο περισσότερα μυστικά θα σου αποκαλύψουνε.

Eίστε καλλιτέχνης και επιστήμονας, δηλαδή ταυτόχρονα έχετε μέσα σας και έναν πραγματιστή και ένα ελεύθερο πνεύμα. Πώς "ζουν" μέσα σας αυτά τα στοιχεία;

Δεν ξέρω τι είμαι. Δεν μπορώ να τα διαχωρίσω. Η χαρά που παίρνω κοιτάζοντας την εξίσωση του Σρέντιγκερ είναι ίδια μ’ αυτήν μπροστά σ’ έναν  πίνακα του Βαν Γκόγκ.  Επιστήμη και τέχνη έχουν κοινό εφαλτήριο την έρευνα. Και έρευνα σημαίνει χαρούμενη θυσία. Μια φούγκα του Μπαχ μπορεί να ειδωθεί κάλλιστα σαν μια επιστημονική μελέτη, με ευδιάκριτες μαθηματικές συμμετρίες και η Γενική θεωρία της Σχετικότητας, του Αïνστάιν, σαν δείγμα υψηλής παγκόσμιας  ποίησης. Όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες ήταν συνειδητά ή ασυνείδητα μεγάλοι επιστήμονες και το αντίστροφο.

Υπάρχει κάτι που σας έχει μείνει στη μνήμη πιο έντονα από οτιδήποτε στην μεγάλη σας πορεία όσον αφορά τις στιγμές που ζήσατε με το κοινό;

Δεν αντιμετωπίζω τους ακροατές σαν αγέλη ή σαν κοινό αλλά σαν διακριτούς συνοδοιπόρους. Όλες οι στιγμές είναι κλωστές ενός πολύχρωμου χωροχρονικού υφαντού: κάθε μια έχει διαφορετικό χρώμα και είναι μεταξύ τους μη συγκρίσιμες.

Πηγή: http://www.exostispress.gr/Article/oi-xainides-ston-exostispressgr-0

7/11/2013
www.musiccorner.gr

 ΧΑΪΝΗΔΕΣ
(σε …meeting με την Ανδρονίκη Τσατσαρώνη)

Οι «Χαΐνηδες» μετρούν ήδη 23 χρόνια από τη δημιουργία τους στο Ηράκλειο, 23 χρόνια αναζήτησης ευφάνταστων μουσικών τρόπων για να ρωτούν τα οικουμενικά και τα αιώνια. Ρίζα του ονόματός τους η αραβική λέξη «χαΐν» που, από τα πρώτα κιόλας χρόνια της τουρκικής εισβολής στην Κρήτη, αποδόθηκε στον επαναστάτη, τον προδότη, στους νέους εκείνους που κατέφυγαν στα βουνά για να αιφνιδιάζουν τους Τούρκους με νυκτερινές καταδρομές.

Οι Χαΐνηδες με τη μουσική τους σμίγουν τόπους, χρόνους, συναισθήματα, ειλικρινείς πάντοτε απέναντι στη δημιουργία χωρίς στεγανά, με ματιά κριτική αλλά και κρητική. Από την αρχή τους προσπαθούν να αλλάζουν διαρκώς, ως καλλιτεχνική κολεκτίβα που αντιτίθεται στην κοινωνική αδράνεια, τον εχθρό της σκέψης. Συνδιαλέγονται, ερευνούν, πειραματίζονται και πιστεύουν ότι αυτός είναι ο αιώνας των συγκλονιστικών αλλαγών που θα επανοηματοδοτήσουν την ανθρώπινη ύπαρξη.

Δεν έχω καταλήξει τι έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον, να τους ακούς ή να τους κουβεντιάζεις. Θα τους δείτε αυτό το Σάββατο 9 Νοεμβρίου στο Stage του Ρυθμού. Φιλική προτροπή να μην τους χάσετε!

Music Corner: Ποια θεωρείτε ως τη χειρότερη μορφή βίας και ασχήμιας εν έτει 2013 στην Ελλάδα; Με ποιο τρόπο μπορούν αυτές να γίνουν Τέχνη;
Δημήτρης Αποστολάκης: Η Βία είναι αδερφή του Κράτους και του Φόβου (και κόρη του Πάλλαντα και της Στυγός). Αποκυήματα τους – στις μέρες μας – είναι η μονοκρατορία της ασφάλειας και της αδράνειας. Το άσχημο είναι το μη εύσχημο. Δηλαδή το μη επικοινωνίσιμο. Το μη μνημονεύσιμο. Το στείρο. Δεν υπάρχει τέχνη. Υπάρχουν μόνο καλλιτέχνες. Δεν έχουμε επίγνωση της αυτοοργάνωσης των προσλαμβανομένων αντιθετικών δεδομένων σε ενορατικά συνθετική ολότητα, όπως είναι μια καλλιτεχνική δημιουργία.

Music Corner: Ποια θετικά ή αρνητικά στοιχεία των χαρακτήρων σας, ενδεχομένως, και της καθημερινότητάς σας, διοχετεύετε δημιουργικά στη μουσική σας;
Δημήτρης Αποστολάκης: Κατά πρώτον δεν ξέρω το χαρακτήρα μου (είμαι αχαρακτήριστος). Κατά δεύτερον, δεν προσπαθώ να διοχετεύσω ή να μη διοχετεύσω τίποτα. Διοχετεύουν, ανακατεύουν και διαλύουν οι Αλχημιστές. Εγώ φιλοδοξώ να είμαι Μάγος.

Music Corner: Ποια κοινωνικά ερωτήματα θέτετε μέσα από τα τραγούδια σας;
Δημήτρης Αποστολάκης: Τα αληθινά τραγούδια είναι του συλλογικού ασυνείδητου. Ως εκ τούτου, επαναθέτουν τα κοσμικά ερωτήματα με καινούργια γλώσσα, με καινούργιο τρόπο. Η κλίμακα του μεγάκοσμου διαδρά με αυτήν του μικρόκοσμου. Τα κοινωνικά ερωτήματα που απορρέουν από το ‘εδώ’ και το ‘τώρα’ συνδέονται στις αληθινές δημιουργίες με το ‘παντού’ και το ‘πάντα’. Σε αντίθετη περίπτωση, προσπαθώντας να γίνεις επίκαιρος καταντάς πρόσκαιρος.

Music Corner: Πώς σας βρίσκει η τρίτη δεκαετία, που διανύετε ήδη ως μουσική κολεκτίβα; Η κρίση; Ποιες βασικές διαφορές εντοπίζετε μεταξύ των ημερών της δημιουργίας σας και του τώρα;
Δημήτρης Αποστολάκης: Κρίση είχαμε και τότε. Κρίση πολιτική – πολιτισμική – ηθική – αισθητική. Λίγοι το έβλεπαν. Το ότι τώρα έγινε έκδηλη το θεωρώ εξαιρετικό. Η εκδήλωση της κρίσης έκανε αφάνταστο καλό στους Χαΐνηδες, αφού η κρίση επαναπροσδιορίζει το Αναγκαίο και στρέφει τα βλέμματα στο Αληθινό. Η κρίση σε βοηθά να βρεις τους πραγματικούς συγγενείς σου. Κάθε μέρα μας έχει τα χαρακτηριστικά της δημιουργίας μας, αφού δεν απαρνηθήκαμε την παιδιάστικη μας περιέργεια. Ένας ζωντανός οργανισμός αναδημιουργείται καθημερινά. Το ίδιο κι ένας συλλογικός οργανισμός, όπως ένα συγκρότημα. Το κυνήγι του αγνώστου είναι η συγκλονιστικότερη εμπειρία για μας κι αυτό δεν έχει αλλάξει από τότε.

Music Corner: Εάν είχατε στα χέρια σας ένα τηλεσκόπιο, προς ποια κατεύθυνση θα το στρέφατε; Τι θα θέλατε να παρατηρήσετε;
Δημήτρης Αποστολάκης: Το άπαν. Από το πιο μακρινό αστέρι μέχρι τις καμπύλες της ευειδούς κορασίδος στο απέναντι μπαλκόνι.

Music Corner: Μιλήστε μου για την Κρήτη της ζωής και της μουσικής σας. Ποια είναι αυτή η Κρήτη;
Δημήτρης Αποστολάκης: Η πραγματικότητα είναι μια πλάνη, μια απέραντη ψευδαίσθηση. Το μόνο που υπάρχει είναι το φαντασιακό που εκδηλώνεται σαν εν γίγνεσθαι είναι. Έτσι, η Κρήτη μου έχει ευγένεια, περηφάνεια, αρχοντιά ,φιλοξενία, αυταπάρνηση και προπαντός τη γελαστή θυσία που στροβιλίζει τις υπάρξεις στον κοσμικό χορό της ζωής και του θανάτου (καμία σχέση με την Κρήτη της συντριπτικής πλειοψηφίας των κατοίκων της).

Music Corner: Ποια θεωρείτε πως είναι, σήμερα, η μεγαλύτερη απειλή που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα μας;
Δημήτρης Αποστολάκης: Η μεγαλύτερη απειλή είναι η λήθη και η (επιβαλλόμενη) αξιακή μετάλλαξη.

Music Corner: Θεωρείτε ότι ζούμε ημέρες παρακμής για την Τέχνη, ή, μέσα από τη βαθιά κοινωνικοοικονομική κρίση που βιώνουμε, η Τέχνη θα βγει τελικά κερδισμένη, πιο ουσιαστική, πιο ζωντανή;
Δημήτρης Αποστολάκης: Οι Σούφι λένε πως ό,τι γίνεται είναι καλό. Μέσα στη λάσπη και τα ξερόφυλλα κρύβονται σπόροι των πιο όμορφων αγριολούλουδων. Το θέμα δεν είναι να βγει κερδισμένη κάποια τέχνη. Το ζητούμενο είναι να γεννηθεί πλανητικά ο καινούργιος ανθρωπολογικός τύπος που θα έχει εξ ορισμού τα χαρακτηριστικά του καλλιτέχνη – δημιουργού.

Music Corner: Εάν όχι στην Ελλάδα, πού θα ήθελαν οι Χαΐνηδες να ζουν και να παίζουν μουσική;
Δημήτρης Αποστολάκης: Χρόνια ζω στο μαγικό μου κόσμο. Επισκέπτομαι την Ελλάδα συχνά, όπως και πολλές άλλες χώρες, με το μαγικό χαλί που μου χάρισε ο Πέρσης φίλος μου Αχούρα Μάζντα.

Music Corner: Πάνε ήδη δυο χρόνια από την κυκλοφορία της τελευταίας σας δισκογραφικής δουλειάς. Επόμενα σχέδια; Υπάρχει κάτι στα σκαριά; Νιώθετε ακόμη «λαθρεπιβάτες στο καράβι της τέχνης»;
Δημήτρης Αποστολάκης: Τα γεγονότα αυτοπραγματώνονται και μας καλούν – αν είμαστε τυχεροί – στη γέννηση τους. Η μοίρα (βάση της αρχαιοελληνικής τραγωδίας) σε ρίχνει ή στην όχθη του λαθρεπιβάτη και του κουρσάρου ή στην όχθη του πλοιοκτήτη και του επιβάτη κρουαζιερόπλοιου. Ε, για εμάς διάλεξε πολύ νωρίς.

Οι περισσότεροι τον ξέρουν ως ιδρυτικό μέλος και άτυπο ηγέτη του συγκροτήματος-κολεκτίβας Χαΐνηδες. Λιγότεροι γνωρίζουν ότι είναι φυσικός και μάλιστα διατέλεσε ερευνητής στο CERN. Το σίγουρο είναι ότι ο Δημήτρης Αποστολάκης είναι ένας χαρισματικός καλλιτέχνης, ένας εξαιρετικός χειριστής του λόγου, με ισχυρή άποψη, που ξεχωρίζει δίχως εύκολους εντυπωσιασμούς. Αφορμή για τη συζήτησή μας ήταν η απάντηση στο ερώτημα "τί παίζεται με την κρητική μουσική;" καθώς παρατηρούμε ότι το τελευταίο διάστημα πολύς ντόρος γίνεται με τα αθηναϊκά-κρητικά γλέντια. Η κουβέντα μας όμως κύλησε και σε άλλα μονοπάτια που μόνο χαΐνηδες (=αντάρτες) μπορούν να περπατήσουν.

Από την Ιωάννα Κρανιώτη

Φέτος το καλοκαίρι, παρεξηγήθηκα από μερίδα συντρόφων στο Αντιρατσιστικό Φεστιβάλ, όταν καταφέρθηκα εναντίον της έννοιας της φυλακής ακόμα κι αν πρόκειται για τον κολασμό ανθρώπων που διαφωνώ κάθετα με τις απόψεις ή τις πράξεις τους. Θα ρωτήσετε εύλογα: Να μην τιμωρούνται δηλαδή οι εγκληματίες; Η απάντηση είναι ότι δε μ' ενδιαφέρει αν και πως θα τιμωρηθούν. Είναι δευτερεύον ζήτημα και ούτως ή άλλως, καμιά τιμωρία δεν έφερε πίσω ένα νεκρό. (Σημείωση: δηλώνω πως, αν κάποιος με σκοτώσει δεν επιθυμώ τη δίωξη του από την αστική δικαιοσύνη).

[...] Το κλείσιμο της ΕΡΤ ήταν μια πράξη ασκήμιας,που ξεχείλιζε από τη βία του άμεσου και του τετελεσμένου. Αν πίστευα έστω και λίγο στις κρατικές οντότητες και τις αντιπροσωπευτικές δημοκρατίες, θα έκανα λόγο για πραξικόπημα [...]

Από το 1990, όταν και ξεκίνησαν ως μια παρέα μεταπτυχιακών φοιτητών στο Φυσικό Ηρακλείου, μέχρι και σήμερα, οι Χαΐνηδες πορεύονται με τον δικό τους βηματισμό πάνω στο μονοπάτι που σχηματίζεται από την όσμωση της παράδοσης με το σήμερα. Ιδρυτικό μέλος και άτυπος ηγέτης τους, ο Δημήτρης Αποστολάκης απάντησε με τον δικό του –πάντα ενδιαφέροντα και αναγνωρίσιμο– τρόπο στις ερωτήσεις μας, με αφορμή την προγραμματισμένη συναυλία τους στο Gagarin 205 το επόμενο Σάββατο, 23 Μαρτίου...

Ο Δ. Αποστολάκης, ιδρυτικό μέλος του συγκροτήματος-κολεκτίβας από την Κρήτη, μιλάει για την «αυτοοργάνωση του χάους».

«Πρέπει να κάμομε μια παληκαριά ενηλικίωσης. Απ΄αυτήν θα προκύψει ένα καινούργιο Αφήγημα. Το ρίσκο πρέπει να ναι σοκαριστικό, πρωτότυπο, καθοριστικό, παράτολμο, να εξάπτει την περιέργεια  και να γοητεύει ακόμα και τους πιο δύσπιστους».

Χαΐνης Δ. Αποστολάκης (αυτόκλητος και αυθαίρετος εκπρόσωπος των Ελλήνων καλλιτεχνών). Απάντηση (- Τοποθέτηση – Κάλεσμα) στον κ. Jose Manouel Lamarque με αφορμή το άρθρο του με τίτλο «Ή Ελλάδα χωρίς φωνή».

Δημήτρης Αποστολάκης - Απαγωγή εις άτοπον

Από τον Heisenbeng στον αγροτοποιμένα, ένας χαΐνης συναντιέται, συναλλάσσεται και συνομιλεί, παραμένοντας ακίνητος.

Συνέντευξη: Φωτεινή Λαμπρίδη
Φωτογραφίες: Θωμάς Χρυσοχοΐδης